Marketing mix 4P là gì? 6 bước phát triển Marketing mix 4P thành công

Marketing mix 4P lần đầu được giới thiệu vào những năm 1950 với thuật ngữ Marketing mix, bao gồm nhiều yếu tố: tính cá nhân hóa, thương hiệu, sản phẩm, giá cả, kế hoạch marketing, phân phối, bao bì, khuyến mãi, quảng cáo.

Nãm 1960, E. Jerome McCarthy chính thức khái niệm hóa 4P trong marketing mix. Bài báo “The Concept of the Marketing Mix” của Neil H. Borden viết năm 1964 đã chứng minh những cách mà các doanh nghiệp có thể sử dụng 4 chữ P trước khi lên kế hoạch xây dựng các chiến lược marketing để tiếp thị sản phẩm tới đối tượng mục tiêu.

Marketing mix là gì?

Marketing mix hay còn gọi là marketing hỗn hợp, là việc xây dựng chiến lược marketing kết hợp tất cả các công cụ tiếp thị nhằm mục đích đạt được mục tiêu tiếp thị của doanh nghiệp.

Marketing mix giúp doanh nghiệp tạo ra một chiến lược tiếp thị toàn diện và hiệu quả, từ đó xây dựng thương hiệu vững mạnh và góp phần tăng trưởng doanh thu,

Marketing mix 4P được hiểu như thế nào?

Marketing mix 4P là mô hình marketing bao gồm 4 yếu tố chính: Product (Sản phẩm), Price (Giá cả) , Place (Địa điểm), Promotion (Quảng bá) được sử dụng khi tiếp thị một sản phẩm, dịch vụ.

4 yếu tố này có quan hệ mật thiết với nhau và là nền tảng tạo ra các chiến lược tiếp thị thành công cho doanh nghiệp.

Product (Sản phẩm)

Sản phẩm trong marketing mix 4P là hàng hóa, dịch vụ được doanh nghiệp tiếp thị cho đối tượng mục tiêu. Để doanh nghiệp xác định được sản phẩm nào cần bán ra, trước tiên nắm bắt được nhu cầu của khách hàng tiềm năng, sự khác biệt của sản phẩm so với đối thủ cạnh tranh. Sau đó, điều chỉnh sản phẩm để làm hài lòng nhu cầu mong đợi của khách hàng.

Các sản phẩm được tiếp thị thành công thường là những sản phẩm đáp ứng được các nhu cầu chưa từng được đáp ứng trên thị trường hoặc cung cấp cho khách hàng trải nghiệm mới để tạo ra nhu cầu.

Khi thiết kế sản phẩm, doanh nghiệp cần xem xét một số điểm quan trọng:

• Sản xuất theo đơn đặt hàng phù hợp với nhu cầu của mỗi khách hàng. Hoặc sản xuất hàng loạt sản phẩm đáp ứng nhu cầu của mọi khách hàng.
• Các thể loại sản phẩm của doanh nghiệp có thể là: hàng hóa mua sắm, hàng hóa tiện lợi, hàng hóa đặc biệt, hàng hóa thụ động.
• Sản phẩm doanh nghiệp bán là sản phẩm mới, cần giáo dục thị trường, thuyết phục khách hàng là họ đang có nhu cầu và cần mua sản phẩm đó.
• Sản phẩm bán ra đã có mặt trên thị trường, doanh nghiệp cần tạo ra phiên bản cải tiến để nâng cao chất lượng sản phẩm, cho khách hàng thấy tính năng tốt hơn của sản phẩm hoặc có giá rẻ hơn so với sản phẩm đối thủ cung cấp.
• Kiểm tra sản phẩm trước khi đưa ra thị trường. Đảm bảo sản phẩm không bị một lỗi nhỏ nào có thể khiến khách hàng thất vọng. Chất lượng sản phẩm phải đáp ứng được nhu cầu, mong muốn của khách hàng để chắc chắn thu về phản hồi tốt khi sử dụng sản phẩm, góp phần mở rộng tệp khách hàng tiềm năng.

Một số câu hỏi nên áp dụng khi thiết kế sản phẩm:

• Tên của sản phẩm là gì?
• Sản phẩm có tính năng, kích cỡ, màu sắc gì?
• Sản phẩm được thiết kế bao bì bắt mắt không?
• Đối tượng nào là khách hàng mục tiêu của sản phẩm?
• Sản phẩm có đáp ứng được nhu cầu mong đợi của khách hàng tiềm năng không?
• Khách hàng có được trải nghiệm sản phẩm trước khi mua không?
• Sản phẩm có khác biệt gì so với các sản phẩm được cung cấp bởi đối thủ cạnh tranh?

Price (Giá cả)

Giá là chi phí cho một sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp. Nói cách khác, giá là số tiền người tiêu dùng phải bỏ ra khi mua một sản phẩm, dịch vụ.

Trong Marketing mix 4P, khi tiếp thị một sản phẩm, dịch vụ, cần phải đưa ra mức giá phù hợp với thị trường mục tiêu mà vẫn đáp ứng được các mục tiêu của doanh nghiệp. Giá cả ảnh hưởng rất lớn đến số lượng sản phẩm bán ra và sức cạnh tranh của thương hiệu trên thị trường, tác động đến sự thành công của một sản phẩm.

Nếu định giá sản phẩm quá cao, rất ít khách hàng sẽ mua nó hoặc mua với số lượng ít. Nếu định giá sản phẩm quá thấp, người tiêu dùng sẽ e ngại sản phẩm kém chất lượng, dẫn đến việc giảm lợi nhuận tiềm năng của doanh nghiệp.

Giá bán của sản phẩm được định giá thành công dựa trên các yếu tố:

• Chi phí sản phẩm:  là toàn bộ chi phí hình thành nên sản phẩm, bao gồm chi phí liên quan đến sản xuất sản phẩm, chi phí marketing. chi phí bán hàng, chi phí dịch vụ khách hàng.
• Giá bán sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh.
• Số tiền khách hàng sẵn sàng chi trả cho sản phẩm của doanh nghiệp.

Trước khi cân nhắc giá bán của sản phẩm, doanh nghiệp có thể tự trả lời những câu hỏi sau:

• Sản phẩm mang lại những giá trị nào cho khách hàng khi sử dụng?
• Giá bán sản phẩm của doanh nghiệp bằng, cao hay thấp hơn so với đối thủ cạnh tranh?
• Khả năng chi trả và phạm vi giá của khách hàng mục tiêu là gì?
• Có nên giảm giá cho một phân khúc khách hàng cụ thể không?
• Phương thức thanh toán áp dụng khi khách hàng mua sản phẩm là gì?

Hiểu rõ được các yếu tố trên sẽ giúp doanh nghiệp xác định được lợi nhuận thu về từ sản phẩm, dịch vụ bán ra.

Place (Địa điểm)

Địa điểm là nơi doanh nghiệp sẽ bán sản phẩm và các kênh phân phối được doanh nghiệp sử dụng để đưa sản phẩm đến tay khách hàng. Địa điểm trong Marketing mix 4P là yếu tố chính để tiếp cận đối tượng mục tiêu.

Doanh nghiệp phải tìm đúng nơi để bán và tiếp thị sản phẩm. Nếu bán sản phẩm ở một nơi khách hàng mục tiêu không ghé thăm thì doanh nghiệp không kết nối được khách hàng với sản phẩm, doanh số bán hàng sụt giảm. Nếu đặt sản phẩm ở địa điểm phù hợp sẽ góp phần thúc đẩy doanh số bán hàng của doanh nghiệp.

Do đó, một chiến lược kênh phân phối hiệu quả là doanh nghiệp phải bán sản phẩm của mình ở nơi khách hàng dễ dàng tìm thấy sản phẩm và mua chúng. Những kênh phân phối này phải đảm bảo cho khách hàng được mua sản phẩm một cách thuận tiện nhất, có thể là bán trực tiếp cho khách hàng, hoặc thông qua các đại lý, nhà phân phối, bán trên các nền tảng trang thương mại điện tử,…

Để quyết định nơi tốt nhất để tiếp thị và bán sản phẩm, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ các địa điểm thực tế và xem xét một số câu hỏi:

• Doanh nghiệp sẽ bán sản phẩm của mình ở đâu?
• Nơi mà đối tượng mục tiêu của doanh nghiệp hay mua sắm là ở đâu?
• Kênh phân phối nào là tốt nhất để doanh nghiệp tiếp cận thị trường mục tiêu?
• Địa điểm được chọn có thuận tiện cho khách hàng ghé thăm và mua sản phẩm không?

Promotion (Quảng bá)

Promotion trong Marketing mix 4P là yếu tố quan trọng quyết định doanh thu của một doanh nghiệp. Promotion là hình thức marketing doanh nghiệp quảng cáo sản phẩm, dịch vụ của mình. Doanh nghiệp thông qua quảng cáo để tiếp thị, tạo ấn tượng tích cực với khách hàng mục tiêu về sản phẩm.

Có rất nhiều cách khác nhau để quảng bá sản phẩm tới khách hàng tiềm năng, một số kênh tiếp thị doanh nghiệp có thể áp dụng như:

• Quảng cáo bằng các phương pháp truyền thống bao gồm: truyền miệng, in tờ rơi quảng cáo, quảng cáo trên truyền hình, tạp chí.
• Quảng cáo sản phẩm trên internet, Social Media marketing, và các kênh quảng cáo online khác.
• Tham gia các sự kiện, triển lãm, hội chợ xúc tiến thương mại.
• Marketing trực tiếp bằng tiếp thị nội dung, tiếp thị qua email, hoặc qua mạng xã hội.

Gửi gắm được thông điệp của doanh nghiệp thông qua hình ảnh của sản phẩm sẽ khiến người tiêu dùng có cái nhìn tích cực hơn, tin tưởng hơn vào sản phẩm và thương hiệu. Trước khi thực hiện quảng cáo sản phẩm nên cân nhắc một số câu hỏi sau:

• Thời gian tốt nhất để tiếp cận khách hàng mục tiêu là khi nào?
• Kênh tiếp thị, phân phối nào tiếp cận được lượng khách hàng tiềm năng lớn nhất?
• Hình thức marketing nào thuyết phục nhất đối với khách hàng mục tiêu?

Vai trò của Marketing mix 4P đối với doanh nghiệp

Các yếu tố 4P trong maketing mix là công cụ hỗ trợ doanh nghiệp, có vai trò quan trọng giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu chính trong kinh doanh.

• Marketing mix 4P hỗ trợ tìm hiểu thị trường, xác định nhu cầu, mong muốn của người tiêu dùng để doanh nghiệp thiết kế sản phẩm dịch vụ đáp ứng được thị hiếu của khách hàng.
• Thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất, vận hành và quản lý hiệu quả chuỗi cung ứng để tạo ra một quy trình liền mạch đưa hàng hóa đến tay người tiêu dùng.
• Khởi tạo chiến lược tiếp thị hiệu quả nhằm mục đích gia nhập thị trường mới và tiếp cận nhiều khách hàng tiềm năng.
• Thông qua chiến lược marketing mix 4P, doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu sản phẩm, truyền tải thông điệp để nâng cao giá trị thương hiệu, tạo lòng tin cho người tiêu dùng. Điều này góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp phát triển nhanh với sản phẩm được bán rộng rãi trên thị trường.
• Khi có quá nhiều sản phẩm cùng loại xuất hiện trên thị trường, Marketing mix 4P giúp doanh nghiệp tạo ra các lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ bằng cách nâng cao chất lượng sản phẩm, cải thiện tính năng và mức giá bán hợp lý. Đồng thời, gia tăng lợi ích cho người sử dụng sản phẩm.

Ưu điểm và nhược điểm của marketing mix 4P

Cũng như các chiến lược marketing khác, Marketing mix 4P có những ưu điểm và khuyết điểm sau:

Ưu điểm

Marketing mix 4P có ba ưu điểm vượt trội:

Dễ dàng tương tác với khách hàng:

Doanh nghiệp dễ dàng biết được người tiêu dùng đang nghĩ gì về thương hiệu, sản phẩm cũng như các chiến lược marketing đang được triển khai thông qua những ý kiến, phản hồi của khách hàng trên các trang mạng xã hội.

Chiến lược marketing hiệu quả và đang đi đúng hướng là khi doanh nghiệp tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng, nhận được những phản hồi tốt, được cộng đồng chia sẻ rộng rãi các bài đăng của thương hiệu.

Dễ dàng đo lường các thông số

Khi triển khai các chiến lược marketing, các marketer cần công cụ hỗ trợ đo lường các thông số để thu thập số liệu rõ ràng, chi tiết thể hiện mức độ hiệu quả của các chiến dịch.

Doanh nghiệp dễ dàng xác định chiến lược marketing nào tiếp cận khách hàng hiệu quả, thu được tỷ lệ chuyển đổi cao, tạo động lực để triển khai các chiến lược tiếp theo.

Dễ dàng tiếp cận được các đối tượng khách hàng mục tiêu thông minh

Các nền tảng quảng cáo được doanh nghiệp sử dụng khi quảng bá sản phẩm, dịch vụ để dễ dàng tiếp cận khách hàng mục tiêu, tăng tỷ lệ chuyển đổi như: Facebook, Google… Các công cụ hỗ trợ dịch vụ chạy quảng cáo trên các nền tảng này sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận đúng những tệp khách hàng quan tâm và có nhu cầu thực sự về sản phẩm.

Khuyết điểm

Marketing mix 4P còn có một số điểm hạn chế như:

Tạo cảm giác phiền toái cho khách hàng

Khách hàng sẽ cảm thấy bị làm phiền khi luôn hiển thị các quảng cáo sản phẩm của thương hiệu, hay các gợi ý tương tự. Việc này giống như khách hàng luôn có cảm giác bị theo dõi khi đang quan tâm đến bất cứ vấn đề gì.

Dễ bị người dùng bỏ qua

Khi thực hiện chiến dịch marketing để quảng bá sản phẩm trên các phương tiện truyền thông đại chúng: website, youtube… họ chỉ cần cuộn xuống hoặc nhấn bỏ qua thì quảng cáo sẽ biến mất. Do đó, việc tiếp cận khách hàng mục tiêu bằng các chiến lược marketing hiện đại rất dễ dàng nhưng cũng dễ bị người dùng bỏ qua những mẩu tin quảng cáo.

Mức độ cạnh tranh khốc liệt

Thị trường Marketing cạnh tranh vô cùng khốc liệt, đòi hỏi doanh nghiệp phải không ngừng nỗ lực sáng tạo nội dung, đổi mới hình ảnh để không bị lạc hậu so với đối thủ.

Chiến lược marketing phù hợp, vững vàng và tiềm lực tài chính mạnh để doanh nghiệp dễ dàng tham gia cuộc chiến trên thị trường marketing và đạt kết quả như mong đợi.

Các bước phát triển Marketing mix 4P thành công

Hai yếu tố quan trọng cần phải có khi tiến hành triển khai Marketing mix 4P là óc sáng tạo và khả năng nắm bắt xu hướng của người làm marketing. Để doanh nghiệp thuận lợi đạt được những mục tiêu đề ra, cần nghiên cứu kỹ 4 chữ P trong Marketing mix và kết hợp thực hiện với 6 bước sau:

Bước 1: Xác định điểm bán hàng độc nhất của thương hiệu (Unique Selling Point)

Unique Selling Point (điểm bán hàng độc nhất) là giá trị vượt trội để phân biệt sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp so với đối thủ cạnh tranh.

Thông qua các khảo sát người tiêu dùng, nắm bắt được suy nghĩ và nhu cầu của họ, doanh nghiệp xác định được đâu là tính năng nổi trội của sản phẩm được người dùng ưa thích. Từ đó, tập trung vào các đặc điểm này để tiếp cận, thu hút khách hàng mua sản phẩm của doanh nghiệp.

Bước 2: Thấu hiểu khách hàng

Thấu hiểu khách hàng giúp doanh nghiệp biết được hành vi, nhu cầu, đặc điểm của khách hàng để dễ dàng hoạch định chiến lược marketing phù hợp tiếp cận khách hàng.

Để xác định được các đối tượng khách hàng mục tiêu và đưa ra những cải tiến sản phẩm phù hợp với nhu cầu của họ, cần thông qua các câu hỏi sau:

• Người sẽ mua sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp là ai?
• Nỗi đau, vấn đề mà họ đang gặp phải là gì?
• Họ có mong muốn gì ở sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp?

Bước 3: Tìm hiểu, nghiên cứu đối thủ cạnh tranh

Nghiên cứu, phân tích kỹ đối thủ cạnh tranh bao gồm: giá bán sản phẩm, chương trình khuyến mại, ưu đãi, chính sách thanh toán, chính sách bảo hành,… Điều này giúp doanh nghiệp đưa ra mức giá sản phẩm hợp lý, phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng.

Đồng thời, nghiên cứu chiến lược marketing mà đối thủ đang thực hiện để rút ra kinh nghiệm, đưa ra quyết định quan trọng để triển khai chiến lược marketing, tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Bước 4: Đánh giá các kênh phân phối và địa điểm mua hàng

Để lựa chọn kênh phân phối sản phẩm và hình thức marketing phù hợp, đem lại doanh thu cao cho doanh nghiệp, đội ngũ marketing cần phải tìm hiểu được địa điểm khách hàng tiềm năng thường mua hàng và họ sử dụng những kênh social nào để đánh giá và xác định nơi có lượng khách hàng mục tiêu lớn nhất.

Bước 5: Phát triển chiến lược truyền thông, quảng bá sản phẩm (Promotion)

Dựa vào việc xác định đặc điểm – nhu cầu của khách hàng tiềm năng, giá bán sản phẩm, các kênh phân phối, cùng những số liệu đã thu thập ở các bước trên, doanh nghiệp tiến hành triển khai chiến lược truyền thông, quảng bá sản phẩm.

Bằng những cách thức marketing để nêu bật tính năng và lợi ích của sản phẩm, thu hút khách hàng, tăng tỷ lệ chuyển đổi.

Bước 6: Kết hợp các yếu tố trong marketing mix 4P và tiến hành kiểm tra tổng thể

Marketing mix 4P bao gồm các yếu tố Product (Sản phẩm), Price (Giá cả) , Place (Địa điểm), Promotion (Quảng bá) có quan hệ phụ thuộc với nhau. Do đó, doanh nghiệp cần kiểm tra các yếu tố này được kết hợp chặt chẽ, khớp với nhau thế nào nhằm phát triển chiến lược thành công.

Ví dụ: việc phát triển truyền thông, quảng bá sản phẩm có giúp khách hàng nhận thấy USP (Unique Selling Point) của sản phẩm không? Chiến lược marketing có phù hợp với kênh phân phối và địa điểm bán sản phẩm không?

Do đó, doanh nghiệp cần dành thời gian đánh giá, đo lường sự kết hợp của 4 chữ P trong marketing mix và thường xuyên kiểm tra tổng thể để đạt hiệu quả vượt trội.

Chiến lược Marketing mix 4P của Starbucks tại thị trường Việt Nam

Starbucks là thương hiệu cà phê số 1 thế giới và có mặt ở Việt Nam vào năm 2013. Việc áp dụng marketing mix 4P đã góp phần tăng hiệu quả hoạt động kinh doanh và đem về doanh thu lớn cho Starbucks ở thị trường Việt Nam.

Yếu tố USP của Starbucks được đánh giá cao khi thương hiệu cung cấp đa dạng sản phẩm cũng như chất lượng đồ uống so với các đối thủ cạnh tranh khác. Và hãy xem cách Starbuck áp dụng 4 chữ P trong chiến lược marketing mix trong kinh doanh như thế nào.

Product (sản phẩm)

Giá trị cốt lõi của Starbucks là sản phẩm. Do đó, Starbucks dựa trên những tiêu chí khác nhau về các loại cà phê họ cung cấp để cho ra mắt những sản phẩm đáp ứng toàn bộ những nhu cầu của khách hàng.

Các dòng sản phẩm chính của cà phê Starbucks:

• Cà phê
• Trà
• Frappuccino
• Sinh tố
• Các loại đồ uống khác
• Các mặt hàng phiên bản giới hạn: bình giữ nhiệt, ly giữ nhiệt, cốc sứ…

Các loại cà phê Starbucks cung cấp theo từng phân khúc khách hàng. Với từng giai đoạn cụ thể, Starbucks không ngừng nghiên cứu về các loại hạt cà phê để có sự đổi mới trong menu và thực hiện chiến lược ra mắt sản phẩm phù hợp với đặc điểm văn hóa từng vùng miền.

Price (giá cả)

Starbucks tập trung vào phân khúc khách hàng tầm trung và có thu nhập cao, nên khi áp dụng marketing mix 4P, Starbucks sử dụng chiến lược định giá cao cấp, tác động trực tiếp đến chiến lược cạnh tranh của thương hiệu.

Để tối ưu hóa lợi nhuận, Starbucks áp dụng chiến lược Upsize cho danh mục sản phẩm đồ uống bằng cách đưa ra mức giá hấp dẫn hướng khách hàng tới lựa chọn đồ uống có kích cỡ ly to hơn. Starbucks đánh vào tâm lý khách hàng với quan niệm sản phẩm chất lượng luôn đi kèm giá thành cao.

Định giá sản phẩm giúp cho Starbucks giữ vững vị thế chuỗi cà phê số 1 thế giới với hình ảnh của một thương hiệu đồ uống cao cấp đi kèm chất lượng.

Place (Địa điểm phân phối)

Tại Việt Nam, các cửa hàng của Starbucks được thiết kế sang trọng và luôn nằm ở các vị trí đắc địa. Các địa điểm được Starbucks lựa chọn nhiều nhất để cung cấp sản phẩm đến khách hàng là các cửa hàng tiện lợi, sân bay, khách sạn cao cấp, nơi có nhiều người qua lại hay đặt cửa hàng trong các tòa nhà làm việc của dân văn phòng. Đây là cách giúp Starbucks mở rộng thị phần một cách nhanh chóng.

Ngoài ra, Starbucks còn kết hợp với các kênh phân phối trung gian như các nhà bán lẻ hoặc ứng dụng đặt hàng trực tuyến như: Grabfood, Gojek, Shopeefood.

Các kênh phân phối trên đem về nguồn doanh thu lớn cho Starbucks. Bên cạnh đó, Starbucks cũng chú trọng vào việc kết nối và chăm sóc khách hàng của mình nhằm mục đích giữ chân khách hàng và lôi kéo các khách hàng tiềm năng mới.

Promotion (quảng cáo)

Starbucks tập trung vào vị trí của cửa hàng và sản phẩm của mình nhiều hơn là việc tập trung vào quảng cáo. Họ giới thiệu sản phẩm tới khách hàng và thu hút khách hàng bằng những sản phẩm mang đậm chất thương hiệu. Các hình thức Starbucks áp dụng Promotion trong marketing mix bao gồm:

• Truyền miệng
• Chương trình khuyến mãi
• Quảng cáo
• Quan hệ công chúng

Ví dụ: Starbucks thường xuyên tung ra các chương trình ưu điểm cho khách hàng thành viên, áp dụng thẻ Gift Card, hoặc PR thương hiệu thông qua các sự kiện khai trương cửa hàng, ra mắt sản phẩm mới.

Lời kết

Marketing mix 4P luôn là một chiến lược marketing điển hình mang lại hiệu quả cao, giúp doanh nghiệp tăng trưởng doanh thu và đạt được trọng tâm tiếp thị trong thị trường mục tiêu. Sự tăng trưởng của doanh thu sẽ tỉ lệ thuận với độ thành công của việc sử dụng chiến lược 4P trong marketing và kinh doanh của doanh nghiệp.

Huỳnh Ngọc Duy

Xin chào, mình là Founder & CEO của Di Brother, team mình cung cấp các giải pháp marketing cho các doanh nghiệp, cá nhân cần tối ưu hóa bộ phận Marketing. Khi sử dụng bất cứ dịch vụ nào, các bạn cũng đều được tư vấn kỹ lưỡng về chiến lược thương hiệu để có cái nhìn tổng quát về mục tiêu sẽ đạt được.